Katodik Koruma Sistemlerinde Anot Seçimi: Magnezyum, Çinko ve Alüminyum Karşılaştırması

| 0 Comments | Enkor

Katodik Koruma Sistemlerinde Anot Seçimi: Magnezyum, Çinko ve Alüminyum Karşılaştırması

Katodik koruma sistemleri, boru hatları, depolama tankları, liman yapıları ve diğer endüstriyel tesislerde korozyona karşı uzun ömürlü çözümler sunar. Bu sistemlerde anot seçimi, korumanın etkinliği ve ömrü açısından kritik öneme sahiptir. Yanlış seçilen bir anot hem sistem performansını düşürür hem de bakım maliyetlerini artırır.

Bu yazıda, magnezyum, çinko ve alüminyum anotların teknik özelliklerini, kullanım alanlarını ve birbirlerine göre avantajlarını inceleyeceğiz.

Anotların Katodik Koruma Sistemindeki Rolü

Katodik koruma sistemlerinde anotlar, galvanik anot veya dış akım kaynaklı sistemlerde yardımcı anot olarak görev yapar.

  • Galvanik anotlar (sacrificial anode): Daha aktif metal oldukları için kendilerini feda ederek korunan yapının pasif kalmasını sağlar.

  • Dış akım anotları: Redresör yardımıyla dış kaynaktan akım beslenir. Bu yazıda galvanik anotları ele alıyoruz.

Bu süreçte anot seçimi, ortamın iletkenliği, hedeflenen polarizasyon seviyesi ve proje ömrü dikkate alınarak yapılmalıdır.

Daha temel bilgi için: Katodik Koruma Nedir? Neden Önemlidir?

Magnezyum Anotlar

Teknik Özellikler:

  • Anot potansiyeli: yaklaşık –1.55 V (yüksek potansiyelli tiplerde –1.75 V)

  • Çeliğe karşı potansiyel: ~700–900 mV

  • Kapasite: ~1,100 Ah/kg (yaklaşık %50 verim)

  • 1 A·yıl için gerekli kütle: ~7.9 kg

Kullanım Alanları:

  • Tatlı su uygulamaları

  • Yüksek rezistiviteye sahip topraklar

  • Başlangıçta hızlı polarizasyon gereken sistemler

Avantajları: Hızlı polarizasyon sağlar, özellikle kaplamasız veya bozulmuş yüzeylerde etkilidir.
Dezavantajları: Deniz suyunda hızlı tüketilir, çok büyük ölçekli projelerde ekonomik değildir.

Torbalanmış Magnezyum Anot

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Çinko Anotlar

Teknik Özellikler:

  • Anot potansiyeli: ~–1.10 V

  • Çeliğe karşı potansiyel: ~250 mV

  • Kapasite: ~738 Ah/kg (yaklaşık %90 verim)

  • 1 A·yıl için gerekli kütle: ~11.8 kg

Kullanım Alanları:

  • Deniz suyu uygulamaları

  • Gemiler, liman kazıkları, offshore yapılar

Avantajları: Kararlı performans, düşük bakım ihtiyacı, uzun ömür.
Dezavantajları: Tatlı suda etkisizdir, 60 °C üzerindeki sıcaklıklarda kapasitesi düşer.

Çinko Anot

Alüminyum Anotlar

Teknik Özellikler:

  • Anot potansiyeli: ~–1.10 V

  • Çeliğe karşı potansiyel: ~250 mV

  • Kapasite: ~2,670 Ah/kg (yaklaşık %90 verim)

  • 1 A·yıl için gerekli kütle: ~3.5 kg

Kullanım Alanları:

  • Deniz suyu uygulamaları

  • Offshore platformlar, iskeleler, gemi gövdeleri

Avantajları: Hafiflik sayesinde montaj kolaylığı, yüksek kapasite ile uzun ömür, ekonomik çözümler.
Dezavantajları: Çok düşük sıcaklık ve düşük iletkenlik koşullarında pasivasyon riski olabilir; bu nedenle indyum katkılı alaşımlar tercih edilir.

Detaylı bilgi için: Katodik Koruma ile Limanlarda Çelik Kazıkların Korunması

Alüminyum Anot

Hangi Anot Nerede Kullanılmalı?

  • Tatlı su ve yüksek rezistivite topraklar: Magnezyum

  • Deniz suyu (geleneksel uygulamalar): Çinko

  • Deniz yapıları ve büyük ölçekli projeler: Alüminyum (indiyum alaşımlı)

Seçim yapılırken ayrıca kaplama durumu, hedeflenen sistem ömrü ve lojistik maliyetler de göz önünde bulundurulmalıdır.

Alüminyum Anot Montajı

Karşılaştırma Tablosu

Özellik Magnezyum Çinko Alüminyum
Anot Potansiyeli (CSE) –1.55 V (YPM: –1.75 V) –1.10 V –1.10 V
Çeliğe Karşı Potansiyel Farkı 700–900 mV 250 mV 250 mV
Kapasite (Ah/kg) ~1,100 ~738 ~2,670
Verim %50 %90 %90
1 A·yıl için kütle ~7.9 kg ~11.8 kg ~3.5 kg
Önerilen Ortam Tatlı su / yüksek rezistivite Deniz suyu Deniz suyu (öncelikli)

Sonuç

Katodik koruma sistemlerinde doğru anot seçimi, sistemin hem performansını hem de ömrünü doğrudan belirler.

  • Magnezyum: Tatlı su ve yüksek rezistivite ortamlar

  • Çinko: Deniz suyunda güvenilir, klasik çözüm

  • Alüminyum: Hafif, yüksek kapasiteli ve ekonomik modern tercih

Projeniz için en uygun anot seçimi konusunda profesyonel destek almak için bizimle iletişime geçin.

Sıkça Sorulan Sorular (SSS)

Katodik korumada hangi anot daha uzun ömürlüdür?

Alüminyum anotlar, yüksek kapasitesi (yaklaşık 2.670 Ah/kg) sayesinde çinko ve magnezyuma göre çok daha uzun ömürlüdür. Bu nedenle büyük ölçekli ve uzun süreli projelerde genellikle alüminyum anotlar tercih edilir.

Tatlı suda neden magnezyum anot tercih edilir?

Magnezyum anotlar, yüksek potansiyel farkı sayesinde yüksek rezistiviteye sahip tatlı sularda ve toprak ortamlarında yeterli akım üretebilir. Bu özelliği ile diğer anot türlerine göre tatlı suda daha verimlidir.

Çinko anot ile alüminyum anot arasındaki fark nedir?

Çinko anotlar geleneksel olarak deniz suyunda uzun yıllardır kullanılmaktadır. Ancak alüminyum anotlar aynı potansiyeli daha hafif kütleyle ve daha yüksek kapasiteyle sağlayarak ekonomik avantaj sunar. Günümüzde offshore ve liman uygulamalarında alüminyum anotlar birincil tercih haline gelmiştir.

Katodik koruma sistemlerinde anot seçimi nasıl yapılır?

Anot seçimi; ortamın iletkenliği, sıcaklığı, rezistivitesi, hedeflenen ömür ve maliyet dikkate alınarak yapılır.

  • Tatlı su ve yüksek rezistivite ortamlar → Magnezyum

  • Deniz suyu geleneksel uygulamalar → Çinko

  • Deniz yapıları ve büyük ölçekli projeler → Alüminyum (İndyum alaşımlı)

Anotların ömrü nasıl hesaplanır?

Anot ömrü, anotun kapasitesine (Ah/kg), verimine, sistemin akım ihtiyacına ve gerekli koruma süresine göre hesaplanır. Doğru mühendislik hesapları ile tasarlanan sistemlerde anotlar öngörülen süre boyunca güvenilir koruma sağlar.

Paylaş Facebook X Copy Link